In 2024 komt er een nieuwe landelijke regeling gespecialiseerde cliëntondersteuning. Een prachtig resultaat waar wij als Menzis Zorgkantoor samen met CZ Zorgkantoor naartoe gewerkt hebben met Pilot 5. Een pilot op het gebied van naastenondersteuning van mensen met een (ernstige) beperking en dat onderdeel uitmaakt van het Volwaardig leven programma van het Ministerie van VWS.
Deze pilot loopt nu 3 jaar waarin we mooie resultaten hebben geboekt. 2023 is een overgangsjaar. De pilot loopt door, waarin onze bondgenoten* gezinnen blijven ondersteunen en waarin we een overdracht maken. Zodat alle kennis en ervaringen worden gebundeld en vormgegeven kunnen worden in een landelijke regeling. Met uiteindelijk, hopelijk, een wetswijziging om cliëntondersteuning over domeinen heen goed te beleggen.
In deze landelijke regeling is het de bedoeling dat bondgenoten uiteraard ondersteuning aan gezinnen blijven geven, maar dat zij ook meedenken om het systeem te verbeteren. Signaleren wat de zorg zo complex maakt voor gezinnen, wat er niet klopt en wat er verbeterd kan worden.
Ook vanuit ons Zorgkantoor voeren we wijzigingen door in de cliëntondersteuning die wij bieden, dankzij de ervaringen in deze pilot.
Bondgenoot van naasten
Naasten spelen een belangrijke rol in het leven van mensen met een beperking. Naasten zijn hulpvrager, mantelzorger en belangenbehartiger. Maar in de eerste plaats zijn zij natuurlijk ouder, partner, familie en hebben zij ‘ook nog een eigen leven’. Om mensen met een beperking en hun naasten beter te ondersteunen in het vinden van de juiste zorg is er binnen de Wet langdurige zorg (WLZ) een recht op onafhankelijke cliëntondersteuning (OCO).
Het werken met cliëntondersteuners werkt goed, maar niet optimaal. De cliëntondersteuners komen vaak voor een concrete vraag en verdwijnen dan weer uit beeld. Terwijl zorg elke dag anders is. Dan weer is er veel begeleiding nodig, dan weer een periode minder, maar het gezin moet altijd snel weer contact kunnen zoeken met iemand die de situatie door en door kent. Dat is nu niet goed geregeld.
Binnen Pilot 5 is onder andere onderzocht welk effect een bondgenoot voor de naasten heeft in complexe situaties en waarbij de naasten ‘spaak’ lopen. Meer informatie over deze pilot leest u op de website van Pilot 5.
Doorontwikkeling beleid binnen het Zorgkantoor
Vanaf de aankondiging van het project Volwaardig Leven wilde Menzis Zorgkantoor gelijk meedoen. We zagen en zien dit als een mooie kans om te zien hoe we de individuele wensen van klanten en hun gezin beter in beeld krijgen. Om daarmee onze eigen rol beter in te vullen. In het nieuwe meerjarige inkoopbeleid Wlz gaat dit onderwerp terugkomen, zodat we betere afspraken met zorgaanbieders kunnen maken. Met als doel dat het zorgaanbod beter aansluit bij de wensen van klanten.
Nico Moorman, zorgexpert langdurige zorg bij het Zorgkantoor van Menzis, is vanaf het begin bij Pilot 5 betrokken. Hij is erg enthousiast over deze pilot: “Dit is waar ik al die jaren, vanaf het begin van mijn werk in de zorg, naartoe heb gewerkt. Betere begeleiding, liefst vanaf het moment dat de zorgvraag duidelijk wordt, ook als er nog geen indicatie is. Levenslang mensen bijstaan, met duidelijke en vindbare zorgmogelijkheden, niet langer van het kastje naar de muur”.
De visie die we hierbij hebben, is dat we als Zorgkantoor actief bijdragen aan kwaliteit van zorg en leven, gezinssystemen die ondersteund worden zodat de levens van alle betrokkenen wat lichter zijn. Mensen vertrouwen geven door ze te helpen waar dat nodig is, zodat ze het uiteindelijk weer zelf kunnen doen.
Ervaring gezinnen & bondgenoten
Gezinnen geven aan het werken met een bondgenoot als heel positief te ervaren en andersom is dat net zo. Met de bondgenoot komt er rust, tijd en ruimte om even stil te staan. Bondgenoten vinden het ook heel waardevol dat er tijd en aandacht is voor broer(tje)s en zus(jes)sen.
Bridie Haandrikman, bondgenoot bij Pilot 5, zegt dit over deze ervaring: “Bij meerdere gezinnen is de zorg inmiddels flink afgebouwd, maar ik blijf op de achtergrond aanwezig. Ik vind dat heel belangrijk, want als er complexe zorg is komen er altijd weer nieuwe vragen. Ik kan dan snel schakelen en weer rust brengen. Door die snelle inzet voorkom je dat de belasting weer te erg toeneemt.”
Werkplezier in de zorg
Een ander resultaat uit deze pilot gaat over werkplezier. We zien namelijk van dichtbij wat professionals, onze bondgenoten. werkplezier geeft. Een belangrijk item momenteel gezien de stijgende zorgvraag in combinatie met de krappe arbeidsmarkt.
Ilse Kraak, bondgenoot bij Pilot 5, zegt dit over haar ervaring: “Het is geweldig dat je als bondgenoot zoveel ruimte krijgt en dat je je tijd en aandacht niet steeds hoeft te verantwoorden. Zo kun je echt iets betekenen voor gezinnen. Je mag als professional ook je gevoel meenemen in je werk, dat is zo belangrijk.”
Nico Moorman vult aan: “In de pilot geven we onze ‘bondgenoten’ de vrijheid om te doen wat nodig is voor een gezin om resultaat te boeken. En krijgen ze een klein budget per gezin mee om het gezin echt verder te helpen. Dit maakt een wereld van verschil!”
*Een bondgenoot is iemand die deelgenoot, medestander en partner is in het vinden van passende oplossingen voor het hele gezin. Hierbij de regie niet overneemt en werkt aan het vertrouwen, herstel en groei vanuit een gelijkwaardige positie.
